Viering en preek van de week
Jaar A
24e Zondag door het jaar
Zondag 17 september 2023, 11:00u
Celebrant: pater M-R. Hoogland
Jezus biedt zijn vergevende liefde als een geneesmiddel voor de wereld, als een stroom die via ons naar de naaste moet gaan. In deze Eucharistieviering mogen we naderen tot God die de bron is van de vergevende liefde.
U kunt de livestream vinden op het Youtubekanaal van bisdom Rotterdam. Als u zich op Youtube op het kanaal van het bisdom abonneert krijgt u een melding zodra de livestream van de viering begint.
Lezingen
- Eerste lezing: Ecclesiasticus (Jezus Sirach) 27, 30 - 28, 7
- Tussenzang: Psalm 103 (102), 1-2, 3-4, 9-10, 11-12
- Tweede lezing: Romeinen 14, 7-9
- Alleluia: Johannes 13, 34
- Evangelie: Matteüs 18, 21-35
Klik hier voor de teksten van deze lezingen.
Collecte
Via onderstaande link kunt u deelnemen aan de collecte. U kunt via de link ook deelnemen aan jubileumprojecten en aan Actie Kerkbalans. Hartelijk dank voor uw bijdrage.
Homilie
Plebaan M. Hagen
Waarom legt Jezus zo'n nadruk op de vergeving? Vandaag de overtreffende trap. We horen nog even een deel uit het evangelie van verleden week, want Jezus gaat daarop door: “Neen, zeg Ik u, niet tot zevenmaal toe, maar tot zeventig maal zevenmaal”. Het thema vergeving komt dikwijls voor in het Evangelie. Denk maar aan de lamme op het bed (Marcus 2,12): “Mijn zoon, uw zonden zijn u vergeven.” Of de overspelige vrouw (Johannes 8,11b): “Ook Ik veroordeel u niet; ga heen en zondig van nu af niet meer.”
Er zijn veel momenten waarin het Evangelie spreekt over vergeving, het is de kern waar Jezus toe oproept. Het hoogtepunt van vergeving vinden we op twee momenten die feitelijk één zijn. Het eerste is tijdens het laatste avondmaal; de tekst die we iedere Eucharistieviering tijdens de Consecratie terughoren: “Neemt en drinkt hier allen uit, want dit is de kelk van mijn Bloed, van het Nieuwe Altijddurende Verbond, dat voor u en voor velen wordt vergoten tot vergeving van de zonden”. Dit moment wordt zichtbaar en hoorbaar op Goede vrijdag als Jezus aan het kruis bidt (Lucas 23, 34a): “Vader, vergeef hun, want ze weten niet wat ze doen”.
Voordat ik verder inga op de vergeving, eerst de vraag waarom vergeving zo belangrijk is; want vergeving is niet vanzelfsprekend. Waarom is vergeving zo enorm belangrijk? Omdat er zoveel omstandigheden zijn waarin je het kwaad dat is aangedaan niet meer kunt herstellen. Wie een ander slaat, kan die klap niet terugnemen. Schade aan een huis kan je herstellen, maar een belediging je aangedaan, hoe herstel je die? Hoe herstel je wat je aan God tekort hebt gedaan? Als iemand een ander heeft vermoord, kan je dat nooit vergoeden. Ook niet door je eigen leven te benemen; dan zijn er twee dood en wordt het kwaad nog groter. Zonder vergeving door God zou de schuld oneindig hoog worden, want er zijn weinig mensen zonder zonde. Vergeving overstijgt de gerechtigheid. Met gerechtigheid alleen kom je er niet. Er is vergeving nodig die leidt tot verzoening. Dan wordt het leven weer leefbaar.
Kijken we nu naar Israël voor de komst van Christus. Gerechtigheid en herstel van gerechtigheid is altijd van groot belang. Zo blijft een samenleving in evenwicht. De Wet van Mozes was duidelijk over de vergelding. Niet zwaarder bestraffen dan wat jou is aangedaan; oog om oog, tand om tand; niet twee ogen voor één oog, niet twee tanden voor één tand. In de eerste lezing zien we dat in het Oude Testament Israël al wordt opgeroepen om te vergeven.
Wij moeten elkaar vergeven, dat zien we dus reeds in het Oude Testament. Maar bij de doorsnee gelovige Jood was vergeving toch vooral iets dat God doet, God vergeeft de mensen hun zonden, hun tekortkomingen. Op talloze plaatsen zie je hoe God de zondaar vergeeft die zich bekeert en zijn leven betert. God vergeeft. Op dat gegeven van Jezus Sirach gaat Jezus door en benadrukt in zijn verkondiging dat als wij een beroep doen op God om ons te vergeven, wij ook zelf bereid moeten zijn elkaar te vergeven. Hij leert het ons in het Onze Vader, zijn gebed: “Vergeef ons onze schulden, zoals ook wij vergeven aan onze schuldenaren”.
Jezus ziet de vergeving als een genezende stroom. Zijn Bloed van het Verbond dat stroomt uit zijn zijde aan het kruis, is de stroom van de Eucharistie tot vergeving van de zonden. Het water uit zijn geopende zijde aan het kruis is de stroom van het water van het Doopsel, dat over de hele wereld uitstroomt als een enorme rivier, door de tijden heen, tot vergeving van de zonden. Vanuit God is door Jezus een stroom van vergeving over de wereld uitgestort. Toch werkt die stroom pas door in de wereld als wij de vergeving die God aan ons geeft, doorgeven aan elkaar. Zoals wij elkaar vergeven, zal God ons vergeven.
Wil die stroom van Gods vergeving werkelijk kunnen doorstromen, dan mag hij niet stoppen bij ons. Petrus begreep heel goed waar Jezus heen wilde. Hij deed een voorzet: zeven maal per dag? Jezus maakt duidelijk dat er aan de bereidheid tot vergeving geen grens gesteld mag worden. En in de praktijk gaat Jezus zelfs nog verder dan wat Hij hier in zijn gelijkenis vertelt. De man in dit verhaal met de grote schuld, vraagt vergeving en is bereid alles te vergoeden en terug te betalen. Maar aan het kruis bidt Jezus voor de mensen die Hem vals veroordelen en Hem aan het kruis slaan en vraagt voor hen vergeving aan God. Zij zeggen geen sorry en vragen niet om vergeving. Zij zijn niet bereid te erkennen en terug te betalen; zij staan hatelijk te lachen en vieren hun valse overwinning. Niemand van hen vraagt om vergeving. Toch bidt Jezus voor hen: “Vader, vergeef het hen, want ze weten niet wat ze doen”. Op het kruis wil Jezus de stroom van Gods vergeving niet laten stoppen, daar opent Hij de stroom die heel de wereld genezing brengt.
Vergeving brengt genezing. Maar wat kost vergeving. Welke prijs betaal je? Je kan denken, ach God is almachtig, rijk en eeuwig. Wat kost het God om uit zijn enorme rijkdom en glorie om mij te vergeven? Die gedachte past wel bij de parabel van vandaag, maar toch is die gedachte fout. Je hoeft maar te kijken naar Jezus aan het kruis, Gods Zoon. Dat kost het God om ons te vergeven. Kijken we naar goede mensen, die vanuit Gods liefde de naaste vergeven en het onrecht dat hen is aangedaan niet terug eisen, niet terugpakken en niet wreken. Zij zijn Gods kinderen, dus dat kost het God. Vergeven betekent de schuld van de ander zelf dragen en niet terugvorderen, geen oog om oog of tand om tand. Net als Jezus het kruis van het onrecht dragen, waar je zelfs aan kunt sterven. God wil ons tot volmaaktheid brengen in de liefde, dat wij zo goed zijn als God, want dan is er redding voor deze wereld. Amen.
Foto: Bisdom Rotterdam
Klik hier of bovenin op Eerdere vieringen voor opnames van eerdere vieringen en de bijbehorende preken. Indien u meer preken en columns van plebaan Hagen wilt lezen dan kunt u terecht op hagenpreken.nl.