Viering en preek van de week

29e zondag door het jaar

Zondag 20 oktober 2024, 11:00u

Celebrant: pater Th. Blokland

Positie, macht en invloed krijgen in Gods Koninkrijk een totaal andere invulling, Om die te kennen gaan we in de leer bij Christus. Zijn Woord en Sacrament mogen we ontvangen in deze Eucharistieviering.

U kunt de livestream vinden op het Youtubekanaal van bisdom Rotterdam. Als u zich op Youtube op het kanaal van het bisdom abonneert krijgt u een melding zodra de livestream van de viering begint.

Collecte

Via onderstaande link kunt u deelnemen aan de collecte. U kunt via de link ook deelnemen aan Actie Kerkbalans. Hartelijk dank voor uw bijdrage.

Deelnemen aan de collecte

Lezingen

• Eerste lezing: Jesaja 53, 10-11
• Tussenzang: Psalm 33 (32), 4-5, 18-19, 20 en 22
• Tweede lezing: Hebreeën 4, 14-16
• Alleluia: Johannes 15, 15b
• Evangelie: Marcus 10, 35-45 of 42-45

Klik hier voor de teksten van deze lezingen.

Homilie

Plebaan M. Hagen

Verleden week zondag ging het evangelie over rijkdom. Vandaag gaat het over macht, over positie en de visie van Jezus daarop.

U kent ongetwijfeld de bekoringen die Jezus moest doorstaan in de woestijn. Toen Jezus honger kreeg, pushte de duivel Jezus om steen in brood te veranderen. Jezus antwoordde: “Er staat geschreven: De mens leeft niet van brood alleen.” Daarop voerde de duivel Hem omhoog en toonde Hem in een oogwenk alle koninkrijken der wereld, en de duivel sprak tot Hem: “Heel dat machtsgebied zal ik U geven, want het is mij in handen gesteld en ik geef het aan wie ik wil. Als Gij dus in aanbidding voor mij neervalt, zal het in zijn geheel van U zijn.” Toen antwoordde Jezus hem: “Er staat geschreven: De Heer uw God zult Gij aanbidden en Hem alleen dienen.” (Zie Lucas 4, 1-13).

Macht. De duivel gaat er prat op dat hij de macht heeft over al die machtige koninkrijken, over al die machtige heersers, over al die machtige wapens en politieke lobby's. Macht. U kent het gezegde: Macht corrumpeert.

Nu zou het geen 2024 zijn als deze stelling niet een keer al is onderzocht. De universiteit van Groningen schrijft daarover. Is het inderdaad zo dat macht altijd corrumpeert? Het blijkt dat mensen met macht zich anders gedragen dan mensen zonder macht. Ze nemen meer risico en gaan meer rechtstreeks af op hun doel. Dit kan corrumperende effecten hebben. Uit onderzoek blijkt dat mensen met macht zich minder goed kunnen inleven in anderen, meer gebruik maken van stereotypen en zich vaak egoïstisch gedragen. Er zijn talloze voorbeelden uit de praktijk.

Toch leidt macht niet bij iedereen daartoe. Onderzoek heeft aangetoond dat macht alleen tot egoïstisch gedrag leidt bij mensen met een lage morele identiteit, bij mensen die het niet belangrijk vinden morele eigenschappen te bezitten. Machthebbers met een hoge morele identiteit zijn minder geneigd zich egoïstisch te gedragen.

Wij hebben heilige koningen en pausen in de geschiedenis, maar ook in katholieke of christelijke landen en eveneens in de Kerk zijn er genoeg voorbeelden dat macht inderdaad corrumpeert. Jezus was geen socioloog, geen psycholoog, een politicoloog. Maar met zijn uitspraken was hij hen allemaal ver vooruit. De Kerk maakt gebruik van de moderne menswetenschappen. Het zou dom zijn als ze dat niet deed, maar haar eerste bron blijft Christus, het Evangelie, de traditie met de heiligen in de geschiedenis. Daarin is een wijsheid aanwezig die voorafgaat aan alle wetenschappelijke kennis.

Vandaag zien we twee leerlingen met ambitie. Jezus heeft niet tegen ambitie, de vraag is: welke ambitie? Het lijkt erop dat zij Gods Koninkrijk nog teveel zien vanuit aards perspectief. Maar de tien anderen zijn waarschijnlijk niet beter dan zij. Ze worden kwaad op de twee broers. Waarom? Als de tien anderen gelovig gezien verder zouden zijn geweest dan deze twee, dan hadden ze begripvol gereageerd en uitgelegd dat dit niet de goede ambitie is. Maar ze worden kwaad. Die twee waren hun te vlug af geweest.

We zien de twee broers en bij hen de tien overige apostelen, boos, verwijtend, we kunnen ons het tafereel levendig voorstellen. Middenin staat Jezus. Het toont ons een zekere eenzaamheid van Jezus. Want vlak ervoor lezen we bij Marcus dat Jezus zijn lijden voorspelt: “Wij gaan nu naar Jeruzalem waar de Mensenzoon aan de hogepriesters en

Schriftgeleerden zal worden overgeleverd. Zij zullen Hem ter dood veroordelen en aan de heidenen overleveren; dezen zullen Hem bespotten en bespuwen, zij zullen Hem geselen en doden, maar drie dagen later zal Hij verrijzen” (Marcus 10, 33-34).

Dat is vers 33 en 34. En meteen daarna in vers 35 beginnen de twee broers over de beste plaatsen.

Wat ging er in hun hoofden om? Wilden zij met Jezus sterven en dan in zijn nieuwe koninkrijk een goede plek hebben? Maar als Jezus inderdaad sterft, hangen zij niet naast Hem aan het kruis. Daar hangen twee moordenaars. Met stoere woorden kom je niet ver in Gods koninkrijk. Uit eigen kracht houd je geen stand in de navolging van Jezus. De leerlingen hebben nog veel te leren.

En dat geldt ook voor ons. Wanneer gebruiken wij macht en zwichten wij voor de bekoringen van de duivel in de woestijn? Wanneer zoeken wij een mooi plekje in de hemel? Is dat ook ons streven? Jezus heeft veel begrip voor zijn leerlingen, en dus ook voor ons, maar ieder van ons moet van Hem leren dat God heerst door te dienen; dat Jezus gekomen is om te dienen en niet om gediend te worden; dat Jezus ons een voorbeeld heeft gegeven in de voetwassing; dat wij geen ijzeren vuist moeten maken; dat geloof, hoop en liefde totaal andere wapens zijn die dus ook totaal anders werken.

Wat zou het mooi zijn als heel de wereld dit van Hem zou leren. Stel dat andere culturen en religies niet de stap in geloof kunnen zetten en Jezus aanvaarden als Zoon van God, maar Hem wel als het ultieme voorbeeld zien om na te volgen. Er is geen hogere moraal dan die van Hem. Er is geen beter medicijn tegen de corruptie van Macht dan zijn moraal. Stel dat wereldwijd mensen Jezus’ geweldloze houding navolgen; net als Hij durven vertrouwen op God, ook als de tegenstanders lijken te winnen, ook als je er aan onderdoor gaat en je sterft aan een kruis; net als Hij de weg blijven gaan, gelovend dat God het laatste woord heeft; geloven dat vijanden niet overwonnen worden met wapens maar alleen met liefde. Stel dat iedereen Jezus daarin navolgt. Dan komt het geloof vanzelf, want dan zien mensen de wonderen die dan gebeuren, dan gaan mensen verstaan wie God is en wie zijn Zoon is en wie wij mogen zijn. Maar voordat de wereld zover is, moeten wij het voordoen, in navolging van Jezus. Amen

Klik hier of bovenin op Eerdere vieringen voor opnames van eerdere vieringen en de bijbehorende preken. Indien u meer preken en columns van plebaan Hagen wilt lezen dan kunt u terecht op hagenpreken.nl.